در اینجا با ویژگی های آب دریا آشنا خواهیم شد. تنها جسم طبیعی است که در شرایط معمولی به سه شکل جامد، مایع و بخار پیدا میشود آب می باشد، که فراوان ترین نوع آن به شکل مایع است که ویژگی های قابل توجهی دارد. گرم شدن و سرد شدن آن بسیار تدریجی صورت گرفته و از این رو نقش اقیانوس ها و دریاها در تعدیل و تنظیم حرارت سطح زمین فوقالعاده مهم می باشد. نقطه انجماد در آب دریاها رابطه مستقیم با درجه شوری دارد، به این سبب نقطه انجماد آب دریا از نقطه انجماد آب خالص پایینتر است. در نتیجه ، آب دریا به هنگام یخ بستن به قدری سنگین میشود که به اعماق فرو میرود. این پدیده در پیدایش جریان های اقیانوسی نقش مهمی دارد قابلیت فشرده شدن یا تراکم آب آنقدر زیاد نیست، اما اگر این قابلیت را نداشت، سطح اقیانوس ها در حدود سی متر بالاتر از حد فعلی بود.
نکته منحصر به فردکه بهتر است بدانید
ماهی یکی از سالم ترین مواد غذایی موجود در جهان می باشد که برای بدن انسان بسیار مفید است البته باید این نکته را در نظر داشته باشید که ماهی تازه برای بدن انسان بسیار مفید است در نتیجه اگر قصد خرید ماهی تازه را دارید می توانید بر روی لینک آن کلیک کرده و بعد از ثبت سفارش ماهی دلخواهتان را درب منزل تحویل بگیرید.
ویژگی های آب دریا ( نمک های محلول در آب دریا )
همانطور که می دانید آب دریا به قدری شور است که قابل خوردن و زراعت نیست. علت این شوری ، وجود نمک های مختلف به خصوص نمک طعام در آن میباشد. اقیانوس شاید تنها جایی باشد که بتوان تمام عناصر را در آنجا به صورت یک جا پیدا کرد. از عناصر ساده بیش از شصت نوع آن در آب اقیانوس شناخته شده و احتمال وجود بقیه چندان بعید به نظر نمیرسد. مقدار بعضی از عناصر در آب دریا، به قدری ناچیز بوده که به طور مستقیم تشخیص داده نمیشوند، ولی وجود آن ها در اندام جانوران دریا ثابت شده است. وزن کل املاح موجود در آب اقیانوس ها در حدود چند تن برآورد شده است. این املاح میتواند تمام سطح کره زمین را به ضخامت 45 متر بپوشاند و اگر فقط روی قارهها قرار گیرد، ضخامت آن به 153 متر خواهد رسید.
کلرور سدیم به تنهایی 77 درصد املاح آب اقیانوس را تشکیل میدهد. بنابراین اقیانوس ها را میتوان مخازن عظیم نمک نیز به حساب آورد. مهمترین ویژگی آب اقیانوس داشتن ترکیبات ثابت است. یعنی با وجود اینکه درجه شوری برحسب زمان و مکان تغییر میکند، مقدار نسبی عناصر اصلی تقریبا ثابت میماند. املاح و عناصر دیگری در آب اقیانوس وجود دارد که مقدار نسبی آنها در آب ثابت نیست. مهم ترین آن ها فسفات ها، نیترات ها، نیتریت ها، سیلیکات ها، مس، آهن، روی و منگنز است. این املاح را که به مصرف تغذیه ای پلانکتون ها میرسد، املاح تغذیهای میگویند.
ویژگی های آب دریا ( درجه شوری آب اقیانوس ها )
منظور از درجه شوری ، وزن تمام نمک های موجود در یک لیتر آب اقیانوس در هر نقطه میباشد. برای تعیین درجه شوری آب دریا، روش های غیرمستقیم بسیاری وجود دارد. با استفاده از جدول مخصوص میتوان از وزن مخصوص آب دریا و یا از مقدار کلر استفاده کرد. جریان هدایت الکتریکی آب و میزان شکست نور در آن با میزان درجه شوری نسبت مستقیم دارد. از این دو ویژگی نیز می توان برای محاسبه درجه شوری آب دریا استفاده کرد.
گازهای محلول در آب دریا
در آب دریا گازهای مختلفی به صورت محلول وجود دارد که مهم ترین آنها اکسیژن است. حیوانات دریا برای تنفس از اکسیژن محلول در آب استفاده میکنند. در اعماق چند دریا نیز وجود جانوران در تمام نقاط مشاهده شده، لذا اکسیژن نیز در تمام قسمت های دنیای اقیانوس وجود دارد، ولی مقدار آن در همه جا به یک اندازه نیست. آب، اکسیژن را از هوا دریافت کرده و در قسمت سطحی به علت اختلاط با هوای مجاور میزان اکسیژن همیشه زیاد است. علاوه بر آن، اکسیژنی که گیاهان دریا ضمن فتوسنتز دفع میکنند نیز در آب حل میشود.
گیاهان در آب های کم عمق تا جایی که نور خورشید به درون آب نفوذ دارد، زندگی میکنند و امواج حداکثر تا عمق دویست متری میتوانند آب را به هم بزنند. بنابراین اکسیژن در اعماق زیاد از طریق دیگر تامین میشود. روش معمول برای اعماق متوسط ، جریان های عمقی است که آب اشباع شده از اکسیژن را به آنجا میرساند. علاوه بر اکسیژن ، گازهای دیگری از قبیل ازت ، گاز کربنیک و آرگون نیز در آب دریاها وجود دارد. بعضی از دریاها از یک عمق معین به پایین فاقد اکسیژن هستند. مثلا در دریای سیاه از عمق 180 _ 200 متر به پایین تنها گاز ازت و هیدروژن سولفوره در آب وجود دارد.
وزن مخصوص آب دریا
برای محاسبه وزن مخصوص وزن یک سانتی متر مکعب آب خالص در 4.08 درجه حرارت برابر یک گرم می باشد که آن را وزن مخصوص آب میگویند.وزن مخصوص آب دریا به سبب وجود املاح ، همیشه از وزن مخصوص آب خالص بیشتر است. بطور کلی، وزن مخصوص آب دریا تابع حرارت و درجه شوری است. آب دریا هر قدر سردتر باشد، وزن مخصوص آن افزایش مییابد. همین طور افزایش درجه شوری نیز سبب افزایش وزن مخصوص میگردد. وزن مخصوص متوسط آب های سطحی دریا در حدود 1.025 است.
در دریاهای کناری و داخلی بسته به موقعیت جغرافیایی و شرایط محلی، وزن مخصوص متفاوت می باشد. مثلا در دریای سرخ وزن مخصوص آب بین 25 الی 28 میباشد، ولی در دریای بالتیک بیش از 04 نیست. (معمولا برای نشان دادن وزن مخصوص آب دریا دو رقم سمت راست را مینویسند).
رنگ و شفافیت آب دریا
رنگ طبیعی دریا آبی می باشد، ولی به سبب وجود عناصر آلی و مواد معدنی از نواحی مختلف به رنگ های سبز ، زرد و سرخ نیز دیده میشود. رنگ آب دریا در قسمت های بالایی متمایل به سبز است. این رنگ به علت وجود پلانکتون های نوع دیاتومه میباشد. رنگ زرد در اثر وجود مواد تخریبی می باشد که معمولا در دهانه رودهای بزرگ دیده میشود. در دریای سرخ و خلیج کالیفرنیا وجود نوعی آلگ رنگ آب را مایل به سرخ نشان میدهد، به موازات این عوامل انعکاس رنگ آسمان هم ، رنگ آب دریا را تغییر میدهد. میزان شفافیت آب دریا به مقدار نفوذ اشعه خورشید در آب بستگی دارد. آزمایش ها نشان داده اند که در یک متر عمق، نصف میزان اشعه جذب میشود. تاثیر طیف سبز تا 500 متر و طیف بنفش تا 1500 متر است. شفافیت آب دریا در نزدیکی سواحل به خصوص در نزدیکی مصب رودخانه ها به مقدار قابل ملاحظهای کاهش مییابد.
ویژگی های آب دریا-حرارت آب دریا
حرارت آب اقیانوس ها یک ویژگی فیزیکی در آب می باشد که در نتیجه آن تبادل با محیط مجاور حاصل میشود. در آب نیز مثل سایر اجسام چگونگی تبادل حرارت به گرمای ویژه و قابلیت هدایت آن بستگی دارد. گرمای ویژه آب اقیانوس زیاد است، بدان سبب گرم شدن و سرد شدن آن به کندی صورت میگیرد و از این رو اختلاف درجه حرارت روزانه و سالانه آب اقیانوس ها نسبت به قارهها خیلی کمتر است. اختلاف درجه حرارت متوسط روزانه در اقیانوس بیش از یک درجه نیست.
اختلاف سالانه نیز بین 5 تا 10 درجه میباشد، ولی در دریاهای داخلی و خلیجها به طور قابل توجهی حد تغییرات بیشتر است. قسمتی از حرارت جذب شده به وسیله تبخیر به اتمسفر منتقل میشود. در فصل تابستان با وجود سرد بودن آب اقیانوس نسبت به هوای مجاور اختلاف درجه حرارت بین این دو محیط چندان زیاد نیست. اما در زمستان آب گرم تر از هوا بوده و اختلاف نیز بیشتر است. این اختلاف به خصوص در دریاهای کناری و داخلی به 20 الی 28 درجه و آب های قطبی به 35 درجه میرسد.
یخ در اقیانوس ها
در مناطق قطبی و عرض های بالا دو نوع یخ در آب اقیانوس ها دیده میشود. یکی منشا قارهای داشته و به کوه یخ (آمیبرگ) معروف است و دیگری صفحات یخی میباشد که از انجماد آب سطح اقیانوس ها بوجود آمده است. به این مدل یخ های موجود در دریا بانکیز Banquise گفته میشود.