بینایی در ماهیان

دنیا از چشم ماهی ها چگونه دیده می شود؟

جالب است بدانید یک ماهی معمولی می تواند فرابنفش را ببیند و همه چیز در جلو چشم او به صورت بزرگ است. احتمالا به همین دلیل است که بسیاری از ماهی ها همیشه قیافه هایی شگفت زده دارند!

چشم ماهی کارگشا در درمان نابینایی انسان:

دانشمندان ادعا می کنند که چشم ماهی می تواند کلیدی برای درمان نابینایی در انسان ها باشد؛ آنها با مطالعه بر روی ماهی زبرا، روشی بالقوه برای بازسازی شبکیه چشم انسان  یافتند. محققان در مطالعه روی ماهی زبرا موفق به شناسایی محرکی شدند که می تواند (روند) انحطاط ماکولای وابسته به سن را معکوس کند. انحطاط ماکولای وابسته به سن علت اصلی از دست دادن بینایی انسان در سراسر جهان است و زمانی ایجاد می شود که شبکیه آسیب می بیند. تحقیق جدید نشان می دهد که کاهش سطح یک ماده شیمیایی در مغز به رشد مجدد منطقه آسیب دیده چشم کمک می کند، روندی که حتی می تواند قبل از بروز آسیب رخ دهد و در نتیجه انسان ها را برای همیشه از استفاده از عینک بی نیاز کند. در واقع محققان دانشگاه واندربیلت در تنسی آمریکا با مطالعه روی ماهی زبرا موفق به کشف سیگنالی شدند که آغازگر و محرکی برای روند ترمیم در این نوع ماهی است. در حقیقت کاهش یک انتقال دهنده عصبی به نام GABA موجب رشد مجدد شبکیه آسیب دیده چشم ماهی زبرا می شود که همانند شبکیه چشم انسان ها است و چه بسا روند یاد شده برای انسان ها هم کاربرد داشته باشد. پروفسور ‘جیمز پاتون’ نویسنده این مطالعه گفت: از طریق آغشته کردن شبکیه چشم انسان با بازدارنده GABA می توان آن را برای روند خودترمیمی تحریک کرد. تاکنون باور غالب این بود که فاکتورهای رشد عامل بازسازی شبکیه چشم ماهی است، اما نتایج این مطالعه جدید نشان می دهد که انتقال دهنده عصبی GABAاین رویه را آغاز می کند. ماهی های زبرا به راحتی بینایی خود را از دست می دهند، اما به دلیل قابلیتی که دارند، چشمان این ماهی ها تنها در 28 روز بهبود می یابند.

بینایی در ماهیان

آیا می دانید چرا ماهي ها چشم هاي حبابي (برآمده)دارند؟

هماطور که می دانیم ضريب شکست يک ماده شفاف مقياسي از سرعت نسبي نور در آن ماده با محيط است. وقتي نور از يک محيط به محيط ديگري وارد مي شود، مانند ورود نور از هوا به آب، سرعت آن پايين آمده و مسيرش تغيير مي يابد. همه شما این نکته را می دانید که وقتي به اشياء داخل آب نگاه مي کنيم، از اندازه واقعي کوچکترند يا درجاي واقعي خودشان ديده نمي شوند. بافت قرنيه نيز ضريب شکستي شبيه آب دارد. به اين معني که قرنيه ماهي تغييري در مسير حرکت نور از آب به داخل چشم ها ايجاد نمي کند. در چشم هاي ما نور هنگام حرکت از قرنيه کند شده و شکسته مي شود. در واقع قرنيه شبيه يک عدسي عمل کرده و نور بيشتري را از ميدان وسيع ديد جمع آوري مي کند.اما قرنيه در زير آب تاثير آنچناني ندارد، در نتيجه نور اولين بار در سطح عدسي هاي چشمان ماهي شکسته مي شود.ي عني چشم ماهي از قبل در يک محيط تاريک واقع بوده و از کمترين نور در دسترس و حداقل ميدان ديد تصوير تهيه مي کند.جهت تنظيم اين مسئله، عدسي هاي چشم ها از طريق حدقه به داخل برآمدگي هايي گرايش يافته و ديد پرسکوپيک يا پيراموني را امکان پذير مي سازد (ميدان ديد 180 درجه اي براي هر چشم).بدون وجود تحدب حدقه و سرچرخشي، ماهي ميدان ديد بسيار محدودي خواهد داشت.

جانوران آبزي چگونه چشمان خود را از فرو افتادن و ترکيدن محافظت مي کنند؟

چشمها توسط فشار مايع اطراف، استوار و پابرجا نگه داشته مي شوند. منشا اين فشار که به عنوان يک عامل مهم، تکامل چشم مهره دار را تحت تاثير قرار داده، اسمز است. در مهره داران ساکن خشکي از جمله انسان، مايع چشم از اجسام مژگاني (مجموعه اي از بافت ترشحي و ماهيچه اي در سمت داخلي چشم واقع در لبه عدسي) بوجود می آید. در سطح داخلي جسم مژگاني زوايدي وجود دارند که مايع درون چشمي را ترشح مي کنند و در نتيجه فشار مايع را در درون چشم در سطح بالايي نگه مي دارند. اين مايع به همان نسبتي که توليد مي شود، يا به خون منتقل شده يا از طريق کانالي جمع آوري و خارج مي گردد و از اين طريق، فشار داخل چشم را ثابت نگه مي دارد.حال در ماهي ها به اين علت که آب همه اطراف آنها را در برگرفته است، اجسام مژگاني ندارند. جهت حفظ تعادل آب در داخل و خارج چشم، ماهي هاي ساکن آب شيرين، آب را به طور مستقيم و بر اساس اسمز از طريق قرنيه به داخل چشم جذب مي کنند و هرگونه نمک اضافي چشم حذف و به ادرار آنها ترشح مي شود. کوسه ها ميزان بالايي از اوره را در خون و چشم هاي خود نگه مي دارند. اين مسئله به آنها اين امکان را مي دهد که فشار اسمزي داخل چشم ها را از آب شور اطراف بالاتر نگه داشته و از اين طريق استواري چشمها را امکان پذير سازند. ماهي هاي استخواني دريايي غلظت نمک پايين تري نسبت به آب دريا در چشم هاي خود دارند. در نتيجه، از لحاظ نظري، چشم بايستي به علت خروج آب از داخل آن در اثر اسمز، بسته شده يا چروکيده شود. اين ماهي ها به طريقي که مکانيسم آن ناشناخته است، فشار مايع داخل چشم ها را عليرغم تفاوت اسمزي، حفظ مي کنند.

بینایی در ماهیان

ساختار چشم در ماهی

ساختار چشم ماهی همانند سایر مهره داران است. نور ساطع شده از اشیاء در ابتدا ، باید از قرنیه ی شفاف ماهی گذر کند. از آنجایی که شرایط اپتیکی در آب بسیار مانند مایعات داخلی چشم ماهیان می باشد، لذا برای ایجاد تصویریکه به صورت واضح در چشم ماهی ایجاد شود ، نیازی به شکست نور در هنگام ورود به چشم نمی باشد. در اینجا طریقه ی بینایی در ماهیان را به اختصار توضیح خواهیم داد. بنابراین قرنیه ی ماهی در مقایسه با قرنیه ی مهره داران خشکی زی بسیار ضخامت کمتری دارد. عنبیه ی چشم ماهیان نیز بوسیله ی افزایش یا کاهش قطر مردمک ، مقدار نور ورودی به چشم آن ها را تنظیم می کند.

خرید انواع ماهی، قیمت ماهی بیگهد

خرید سوسیس ماهی و کالباس ماهی

بینایی در ماهیان

سلول های مخروطی و استوانه ای

مانند دیگر مهره داران، شبکیه ی چشم ماهیان دارای دو نوع سلول حساس به نور است یعنی سلول های مخروطی و استوانه ای . سلول های استوانه ای به نور کم خیلی حساس هستند. ماهیانی که در سپیده دم و غروب در هوای گرگ و میش فعالیت می کنند ، در شبکیه ی چشم آن ها سلول های استوانه ای غالب است. ماهیانی که در قسمت های عمیق دریا به سر می برند و بسیاری از گونه های شب گرد تنها دارای سلول های استوانه ای هستند. در نور شدید، وجود رنگدانه ی ملانین در لایه ی سطحی، از سلول های استوانه ای چشم ماهیان استخوانی محافظت می کند. بعضی از ماهیان غضرورفی و اکثر ماهیان استخوانی دارای سلول های مخروطی هستند. سلول های مخروطی در ماهیان روزگرد و ماهیانی که بیشتر فعالیت آن ها در روز است بالاترین تعداد را دارد. در مقایسه با انسان ها و حتی دیگر جانوران خشکی زی ، ماهی ها دید کوتاه تری دارند. چشم آنها فاصله ی کانونی کوتاه تری داشته و اشیاء را در فاصله ی یک متری فقط می توانند به وضوح ببینند. با وجود این حداکثر فاصله ا ی که آنها قادر به دیدن آن می باشند بیشتر از ۱۵ متر نمی باشد. کروی تر بودن عدسی چشم ماهی ها در مقایسه با جانوران خشکی زی علت اصلی این اتفاق است. میدان دید افقی ماهیان بالغ ۱۶۰-۱۷۰ درجه (در ماهی قزل الا) می باشد که در مقایسه با دید افقی انسان(۱۵۴ درجه) بیشتر است. میدان دید عمودی در ماهیان ۱۵۰ و در انسان ۱۲۰ درجه می باشد. اما این نکته قابل ذکر است که این نوع دید، دید تک چشمی بوده و میدان دید دو چشمی در قزل آلا تنها ۲۰ -۳۰ درجه می باشد که درمقایسه با انسان (۱۲۰ درجه) است میدان دید دو چشمی بسیار محدود تری دارند.