مرجان چيست؟
شما در تمام اقیانوس های جهان غني ترين فرم هاي تنوع زيستي را در ساختارهاي زنده اي مي يابيد که مرجان های دریایی نام دارند.
این آبسنگ هاي مرجاني که به ظاهر شبيه صخره هايي بي جان هستند، در واقع مجموعه های زنده اي هستند که تنوع بالاي موجودات ساکن آن ها را در کمتر اکوسيستمي مي توان مشاهده کرد.
مرجان های دریایی
صفحه پایی:
این موجودات گياهانی با شكل استوانه اي از رده كيسه تنان هستند و اکثرا دسته جمعي زندگي مي كنند.
در بالاي استوانه ، قسمت سر آن ها قرار گرفته و در پايين، صفحه اي پهن وجود دارد كه به آن صفحه پايي مي گويند.
سلول هاي صفحه پايي موادي آهكي از خود ترشح مي كنند تا مرجان بر روي تخته سنگ ثابت نگه داشته شوند. با ترشح اين مواد، به تدريج پايه اي آهكي براي مرجان به وجود مي آيد.
مجموعه ی مرجان ها و ترشحات آهكي آن ها، در طول دوران مختلف زمين شناسي در پيدايش جزيره كيش نقش داشته است.
جزاير مرجاني و جنگل هاي استوايي داراي بالاترين و بیشترین تنوع زيستي در اكوسيستم هاي جهان می باشند.
اين آبزيان حساس در اکثر مناطق جهان به خصوص در مناطق گرمسيري جهان نقش بسيار مهمي را در پايداري و تداوم حيات اقيانوس ها ايفا می کنند.
همچنین آبسنگ هاي مرجاني نقش مهمي را در پايداري و پابرجا بودن جوامع محلي دارند.
جالب است بدانید دربيشتر از 80 کشور درحال توسعه جهان جوامع محلي بسیار زیادی ازنظر تامين مواد غذائي و کسب درآمد اقتصادي وابسته به آبسنگ هاي مرجاني مي باشند .
مرجان ها از جانوران آبزی بوده که در شاخه کينداريا و رده آنتوزوآ طبقه بندي ميشود.
مرجان های دریایی
مرجانها دو دسته اند:
- مرجانهاي نرم
- مرجانهاي سخت
مرجانها از اجزايي به نام پليپس نیز تشکيل شدهاند. پليپسها در درون خود مايعي ژله مانند دارند.
دهان مرجانها از اجزايي به نام تنـــــتيکلز تشکيل شده است که به وسيله آن پلانکتون ها را به دام مياندازد. مرجانها به دو صورت تقسيم سلولي و حرکت لاروها توليد مثل ميکنند.
مرجانها سيستم دفاعي و تهاجمي نیز هم دارند. آن ها زندگي هميارگونهاي دارند.
این موجودات تا جايي که مواد غذايي در دسترس داشته رشد ميکنند سپس رشد آنان متوقف شده و اجازه رشد به گونههاي ديگري ميدهند که فرصتهاي غذايي مناسبتري دارند.
مرجان ها، سازندگان اصلي تشکيلات يا جزيرههاي کوچک دريايي هستند و تودههاي سختي بوجود ميآورند که قادر به مقاومت در برابر امواج کوبنده درياها می باشد.
بسياري از جانوران در ميان مرجان ها زندگی می کنند. توليد مثل اين پوليپ ها به این صورت است که کلني هاي متراکم، مرجان هاي آهکي و تشکيلات مرجاني توليد ميکنند.
اين جانوران در آب هاي تا 20 درجه سانتي گراد يا گرم تر احتياج داشته و از سطح تا اعماق 37 متر ، در 28 درجه شمالي و 28 درجه جنوبي به سر ميبرند.
در اطراف فلوريدا و هند غربي و فليپين تا استراليا و آفريقاي شرقي فراوان هستند.
مرجان های دریایی
حقايقي درباره مرجان ها:
– مرجان ها تامین کننده اكسيژن آب بوده و موجب شفافيت آن مى شوند.
– مرجانها فقط 1% از بستر درياها را به خود اختصاص داده اند.
– مرجانها 25% از تمام حيات دريا را در خود حفظ ميكنند.
– بسياري ازانواع مختلف ماهی ها، در مرجانها زند گي ميکنند.
– هر کدام از مرجانها يک اکوسيستم کامل به شمار می روند.
– در اقيانوس اطلس %15 مرجانها تجمع دارند که مجموعهاي از 70 گونه مرجان ميباشند.
اين مرجانها محل زندگي 500 نوع ماهي مختلف هستند.
– اقيانوس هند و آرام شامل % 85 از ريفهاي جهان با 700 نوع مرجان و 4000 گونه ماهي ميباشند.
– بيش از 80000 گونه حياتي در مرجانها زندگي ميکنند.
– مرجانها 6/1 سواحل درياها و خشکيها را محافظت ميكنند، مثلا : جزيره هاي کم ارتفاع را از خشم امواج و فرسايش درياها محافظت مي کنند.
– هر يک متر مربع مرجان از نظر اقتصادي برابر 47000 دلار ارزش دارد.
– بزرگترين صنعت توريست جهان با جذابيتهاي طبيعي که 10% از کل صنعت توريست را پوشش ميدهند.
– از مرجانها در پزشکی جهت توليد داروهاي ضد سرطان و جهت پيوند استخوان استفاده ميگردد.
– مرجانها به غير از غذا يک مکان مناسب براي زندگي موجودات دريايي هستند.
– اين موجودات از قديميترين موجودات اکوسيستم زمين هستند و جوانترين مرجانها 18000 سال عمر دارند.
– مرجانها گونهاي از جاندارانند که نه گياه بوده و نه جانور، بلکه ماينرال نام دارند که از موادي به نام زوکسانتيلا تشکيل يافتهاند.
عوامل از بين برنده مرجان ها:
به طور كلي مرجان ها به نوسانات شرايط محيطي و به خصوص شوري، شفافيت آب، اكسيژن محلول و درجه حرارت بسيار حساس بوده و لذا دامنه تحمل بسیار كمي نسبت به شرايط محيطي دارند و به همين دليل افزايش آلودگيهاي مختلف در محيطهاي دريايي، اين اكوسيستم سریعا دچار تحول و دگرگونی می شود.
همچنین از عوامل تهدید کننده مرجان ها می توان موارد زیر را نام برد:
– لایروبی دریا و برداشت زمین
-آلودگی دریاها (فاضلاب-زباله، مواد نفتی)
– ساخت و ساز در سواحل
– ماهیگیری بیش از حد و استفاده از روش های مخرب صید
-گرم شدن زمین و آب شدن یخ های قطبی
– شکاف لایه اوزون
نکاتی برای جلوگیری از تخریب مرجان ها:
– از دست زدن به مرجان ها اجتناب کنید.
– از شکستن و یا تخریب آنها جلوگیری نمایید.
– از قایقرانی در مناطق مرجانی خودداری نمایید.
– در مناطق مرجانی ماهیگیری انجتم ندهید.
– در مناطق مرجانی لنگر نیاندازید.
– در حین غواصی تجهیزات خود را در مکان های مناسب قرار داده تا از برخورد آنها با مرجان ها جلوگیری شود.