فک خزری
فک خزری به طور میانگین ۱٫۵ متر طول و ۶۸ کیلوگرم وزن دارد و یکی از کوچک ترین انواع فک به شمار میرود. ساحل نشینان در شمال کشور به آن سگ آبی نیز میگویند. فک ها در میان هزار نوع جاندار خزر تنها پستاندار این دریا محسوب میشوند. فک ها جانورانی بسیار با ارزشی هستند که حتی با مدفوع خود یک منبع غذایی در دریای خزر به وجود میآورند. بدن فک خزر، دوکی شکل می باشد. چشم ها نسبتاً درشت، گوشها بسیار کوچک و سبیل های آن بلند و کلفت می باشند. دارای 10 جفت دندان در فک بالا و 8 جفت دندان در فک پائین است. دست و پا فک ها دارای 5 انگشت با ناخن های بلند است که پردهای آنها را می پوشاند و شباهت زیادی به باله شنا پیدا کردهاند. پاها در امتداد دم قرار دارند. سطح بدن از مو های کوتاهی پوشیده شده است، در موقع تولد موهای نرم، متراکم و پشم مانندی به رنگ سفید دارند. رنگ موها بنا بر سن و فصل تغییر میکند ولی اغلب به رنگ خاکستری است. خال های تیره رنگ و نسبتاً پهنی در سطح پشت دارد. با بالا رفتن سن، رنگ بدن روشنتر و خالها تیرهتر و زیادتر میشوند. در ماده ها رنگ خالهای بدن روشنتر است.
فرق فک دریایی و شیر دریایی
شیرھای دریایی (به ھمراه گروھی دیگر به نام فک ھای خزدار) در خانواده دیگری به نام فک ھای گوش دار با نام علمی Ottaridae قرار می گیرند. شیرھای دریایی گوش خارجی و پوزه ای درازتر نسبت به فک ھا دارند. شیرھایی دریایی برای زندگی در خشکی سازگاری بیشتری پیدا کرده اند. باله ھای جلویی این جانوران از فک ھا بلندتر است و باله ھای عقبی شان ھم قابلیت خم شدن به سمت جلو را دارد. در نتیجه شیر ھای دریایی قادرند با کمک چھار اندام حرکتی شان یک جورھایی در خشکی راه بروند. والروس ھا جزء خانواده دیگری از باله پایان با نام علمی Odobenidae ھستند که امروزه تنھا یک گونه از انھا باقی مانده است.
پوست بدن فک ها
این حیوان دارای پوستی خز مانند است که همین پوست زیبا بهانه ای را برای شکار فک ها توسط شکارچیان فراهم کرده و این پستاندار را در معرض انقراض قرار داده است.
نقش فک در طبیعت
فکها با خوردن آبزیان بیمار و ایجاد تعادل در جمعیت آنها، در اکوسیستم دریای خزر نقش مهمی ایفا می کنند.
غذای فُک ها
فُک دریای خزر از نرم تنان و ماهی های کوچک، به خصوص ماهی کیلکا، تغذیه می کند.
فک دریایی
فوک یا فک دریایی یکی از پستاندارن است که در دریا زندگی می کند و تغذیه ی بسیار خوبی برای نهنگ هاست. فک ها معمولا از ماهی ها تغذیه می کنند. نام دیگر فک ها خوک دریایی می باشد. اغلب فک را برای چربی بدن شکار می کنند. فک ها ۶ زیر گونه دارند از جمله فک دریای خزر که ۶۸ کیلوگرم وزن و ۱.۵ متر طول دارد که به خاطر شکار بی رویه در خطر انقراض قرار دارند. طول بدن فک ۵ متر می باشد. وزن فک می تواند به ۲۷۰۰ کیلوگرم برسد. فک ها می تواند با سرعت ۳۵ کیلومتر در ساعت حرکت کنند.
خرید سوسیس ماهی، سرشار از امگا3
گونه ای از فوک ها فوک خزری می باشد که یکی از پستانداران کمیاب آبزی دنیاست که فقط در دریای خزر و رودخانههای منتهی به آن زندگی میکند. این گونه تنها پستاندار دریای خزر محسوب شده و به دلیل صید بیرویه و به هم خوردن شرایط زیستی و کاهش شدید جمعیّت نیازمند حمایت بینالمللی می باشد. فوک پستانداری است که در آب زندگی میکند و تنها برای زادآوری، و گاهی برای استراحت به قسمت ساحل میآید. این موجود در خشکی بسیار کم تحرک بوده ولی در آب بسیار فعال می باشد و با کمک پاهای خود به سرعت شنا میکند.
این موجودات از ز دستهایشان برای حفظ تعادل استفاده میکنند. بدن این پستاندار برای زندگی در آب تغییراتی پیدا کرده است. میان انگشتان دست و پای آن پردهای وجود دارد که باعث میشود دستها و پاها شبیه بالهای برای شنا کردن مهیا شوند. پاها در انتهای بدن و در امتداد دم قرار گرفته و بههمین دلیل فکها نمیتوانند بهراحتی روی زمین راه بروند. شیر فکها دارای ۱۲ درصد چربی می باشد.
فک دریایی، علل نابودی
در زمانهای گذشته، تعداد زیادی از فکها برای استفاده از پوست و گوشتشان شکار میشدند اما در حال حاضر هم هر سال تعداد زیادی از آنها در تورهای ماهیگیران گرفتار میشوند. برخی ماهیگیران تصور می کنند که فکها از ماهیان تجاری، که منبع ارزشمندی برای آنان هستند، تغذیه میکنند. به همین سبب، به محض مشاهدهٔ فکها، آنها را میکشند. گرمشدن زمین، باعث ذوب یخهای بخش شمالی دریای خزر، و در نتیجه نابودی زیستگاههای این موجودات شده است. از عوامل دیگر کاهش شدید جمعیت فکهای دریای خزر، آلودگیهای محیطی و نوعی بیماری است که از سگسانان به این گونه منتقل و در سالهای گذشته موجب تلفات زیادی شدهاست. همچنین تورهای صیادی و کاهش ماهیان کیلکا از جمله عواملی هستند که موجب نابودی فکها شده است.
شانه دار دریایی- علت نابودی فوک ها
یکی از عوامل اصلی نابودی فکها تکثر نوعی شانهداران ژلهای مهاجم به نام “نمیوپسیس” (شانهدار دریایی مهاجم) است که از طریق کانال ولگا- دن وارد خزر شده و در طی چند سالگذشته ضربه سنگینی بر اکوسیستم دریای خزر وارد کرده است. تکثیر این آبزی باعث به هم خوردن زنجیره غذایی آبزیان و کاهش ۱۰ برابری فک خزری شده است. شانهدار های مهاجم نمیوپسیس در دریای خزر از پلانکتونها تغدیه میکنند، پلانکتونهای موجود در دریای خزر تا ۹۰ درصد کاهش یافته است. از آن جایی که پلانکتونها غذای اصلی ماهیه کیلکا است، شمار کیلکاها در این دریا کاهش بسیار زیادی داشته است. ماهی کیلکا نیز به نوبه خود منبع تغذیه بسیاری از آبزیان این دریا از جمله ماهیان خاویاری و فک دریای خزر است. در نتیجه این اختلال در زنجیره غذایی آبزیان دریای خزر باعث کاهش انواع ماهیها و فکها تا ۱۰ برابر شده است. فوک ها با خوردن آبزیان بیمار و ایجاد تعادل در جمعیت آنها، در اکوسیستم دریای خزر نقش مؤثری ایفا می کنند.